Dit moet je weten over datawijsheid

Je gebruikt dagelijks een smartphone, checkt driemaal per dag je Facebook en je smartwatch registreert elke beweging die je maakt. Leuk, toch? Maar wist je dat al deze zaken gebruik maken van jouw persoonlijke data? Data die organisaties, overheden en bedrijven maar al te graag gebruiken om onder meer jouw gedrag en interesses te voorspellen.

Vragen over datawijsheid? Contacteer onze expert Hadewijch Vanwynsberghe.

Bekijk ook ons dossier over online privacy.

Under construction

Dit dossier is in volle ontwikkeling, dus je komt binnenkort best nog eens terug. Je vindt hier alvast wat basisinformatie en doorverwijzingen naar websites met meer expertise over dit thema. 

nils-schirmer-igzdv4looh8-unsplash.jpg

Wat is data?

‘Data’ betekent letterlijk: ‘een verzameling van gegevens’. En dat kan van alles zijn: de uitstoot van auto’s, wat je liket op sociale media, de temperatuur van je woning, de frequentie van je hartslag, de gevolgde weg van je auto, het aantal klanten in een supermarkt, het aantal auto’s op een specifieke plaats, de concentratie fijn stof in je straat, het aantal uren dat je slaapt ...

Die gegevens worden meestal op één of andere manier:

  • verzameld
  • ergens opgeslagen
  • verwerkt
  • gebruikt of gedeeld

5 veelgestelde vragen

Bedrijven, overheden en andere organisaties ... Allemaal gebruiken ze data. Dus niet enkel Facebook en Google verzamelen data over jou en je omgeving, maar ook je stad, je vereniging of je school doen het. En zelfs jij, je familieleden en je vrienden ...

Iedereen heeft zo zijn eigen reden om data te verzamelen. Meestal dient de data om

  • ons gedrag beter te begrijpen of te voorspellen,
  • en zo dingen makkelijker te maken
  • en soms zelfs ons gedrag of mening te beïnvloeden.

Data kan zo goed als altijd en overal verzameld worden. Zowel thuis, als ergens onderweg verzamelen toestellen, die vaak verbonden zijn met het internet, data over jou en je omgeving: auto’s, slimme huishoudtoestellen, computers, smartphones, sociale media, digitale thermometers, verkeerslichten, sensoren in vuilbakken, slim speelgoed, smartwatches ... Ze produceren en verzamelen allemaal data! Benieuwd hoeveel data wereldwijd gegenereerd en verzameld wordt in één minuut? Check dan zeker eens deze video!

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) of GDPR bepaalt de spelregels als het gaat over verwerking van persoonlijke gegevens in Europa. Het centrale idee achter de AVG is dat je als gebruiker zelf de controle behoudt over wie welke gegevens van je gebruikt en voor wat. Kortom, jij beslist zelf wat en hoeveel je deelt. De GDPR beschermt al jouw data, gaande van persoonsgegevens zoals je naam, geslacht, geboortedatum … tot online data over je zoekgeschiedenis, cookies en e-mails, maar ook jouw sociale mediaprofielen, betaalgegevens en GPS-signalen.

‘Datawijs zijn’ betekent dat je als individu of instantie over de benodigde kennis, vaardigheden en attitudes beschikt om actief, creatief, kritisch en bewust data te gebruiken en te begrijpen. Het is een competentie die je beter in staat stelt om deel te nemen aan het sociale, economische en politieke leven.